ظهیر فاریابی
ظهیر فاریابی، ظهیرالدین، ابوالفضل طاهر
- ملیت: ایرانی
- قرن: ۶ (م، ۵۹۸ ق)
شاعر، متخلص به ظهیر. از معروفترین شعراى عصر خویش و اصلاً از مردم فاریاب از بلاد خراسان بود. در جوانى به کسب علوم و اطلاعات مختلف علمى و ادبى در فاریاب و نیشابور پرداخت. در نیشابور مدح عضدالدین طغانشاه بن مؤید را گفت.
وى علاوه بر ادب، به تحقیق در مباحث نجومى نیز پرداخت و پیش‌بینى منجمان را در وقوع طوفان در ۵۸۲ ق، با تألیف رساله اى رد کرد. اما مطلقاً مورد توجه پادشاه طغانشاه بن میود قرار نگرفت. در ۵۸۲ ق ناگزیر نیشابور را ترک کرد و به اصفهان به خدمت صدرالدین خجندى رفت و قصایدى در مدح وى گفت.
در ۵۸۵ ق از اصفهان به مازندران و آذربایجان رفت و در آنجا به مداحى عده اى از افراد و وزارء و رجال هم چون اصفهبد اعظم حسام الدوله والدین ابوالحسن اردشیر از مشاهیر ملوک آل باوند پرداخت.
از دیگر ممدوحان ظهیر، طغرل بن ارسلان آخرین پادشاه سلجوقى، قزل ارسلان بن ایلدگز، اتابک نصره الدین ابوبکر ایلدگز و دیگر اتابکان آذربایجان هستند. بیشتر در تبریز زیست و با خاقانى شروانى، شیخ نظامى، میجرالدین بیلقانى و جمال الدین اصفهانى معاصر بود.
در پایان عمر ترک ملازمت سلاطین گفت و به طاعت و کسب علم مشغول گشت. در تبریز فوت کرد و در قبرستان سرخاب نزدیک قبر خاقانى مدفون گردید. ظهیر صاحب دیوان شعر مشتمل بر چهار هزار بیت است.
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج۴، ص۱۲۸.
| شعرشناسی | * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری |
| قالب‌های شعر | *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی |
| سبک‌های شعر فارسی | * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو |
| شاعران پارسی گو: | همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14 |